HSV

In de gereformeerde gezindte is veel te doen over de HSV. Dat is natuurlijk eigenlijk vreemd, want er zijn al jaren heel goede moderne vertalingen in omloop waar je heel goed mee uit de voeten kunt, ook al zijn ze geen van alle onfeilbaar, maar dat is de SV ook niet! Toch is het ook helemaal niet vreemd, want juist in de gereformeerde gezindte is vertrouwen en vertrouwdheid in de omgang met de bijbel een sleutelwoord. Des te beter dat er nu een herziene SV op de markt komt die die vertrouwdheid kan bevorderen en opwekken. Een onvermijdelijke lastercampagne vanuit de rechterhoek van het protestantisme is uiteraard het gevolg, mitsgaders een enorme voorraad oneigenlijke argumenten. Ik weet dat ik nogal bevooroordeeld ben, maar ik heb mij verbaasd over de argumenten. Met name in dit interview moest ds. Clements, toch een academisch opgeleid man, zich schamen voor zijn prietpraat. Zomaar een aantal opmerkingen:
  • Wat veel te weinig gezegd wordt, juist in de gereformeerde gezindte: een verstaanbare vertaling van de bijbel is een zaak van het hoogste theologische gewicht. Het wezen van de kerk van de Reformatie staat op het spel! Niet de godzalige uitleggers, maar de verstaanbare bijbel behoort voorop te staan! Foei ds. Clements, wat een paapse praat!
  • Ja maar de theologie erachter dan? Niet de theologie hoort te heersen over de bijbel, maar de bijbel over de theologie! Dus als ds. Clements het vervelend vindt dat de bijbel spreekt over groei in het geloof en hij dat graag wegmoffelt met een beroep op een voor hedendaagse lezers onbegrijpelijk woord ‘opwassen’, dan heeft hij pech gehad. Alweer die roomse zuurdesem, die de werkelijke inhoud van de Schrift voor de leken verborgen wil houden.
  • En de betrouwbaarheid? Aan die betrouwbaarheid hechtten de statenvertalers heel wat minder dan hun hedendaagse zogenaamde volgelingen. In heel veel gevallen staat de betere vertaling in de kanttekening en werd er in de hoofdtekst geluisterd naar de bestaande vertalingen. De echte SV staat in de kanttekeningen, zoals je bij vertaling uit de grondtekst al gauw merkt. En ga dat argument nu niet weer gebruiken om die kanttekeningen-editie van de GBS naar voren te schuiven als oplossing, want die kanttekeningen zijn destijds helemaal niet bedoeld om een taalkloof van een paar honderd jaar te overbruggen!
  • Maar wat erger is: die discussie over betrouwbaarheid getuigt van een enorme brok relativisme, waar ze in de gereformeerde gezindte zo tegen zijn. Alsof je met een vertaling de boodschap van de tekst helemaal zou kunnen ontkrachten en er willekeurig welke betekenis aan zou kunnen koppelen. Ook een feilbare moderne vertaling laat heus wel horen wat er ongeveer staat. En trouwens, wat dacht je van het rookgordijn dat je creĆ«ert met het welbewuste gebruik van een verouderde vertaling? Zou je daarmee het juiste begrip van de tekst niet veel meer geweld aandoen? Ik zeg nogal eens: weet je waarom ze in de gereformeerde gezindte zo gehecht zijn aan de SV? Omdat ze dan Paulus tegen een zeventiende eeuwer horen praten. Dat is veilig. Lees Paulus eens in een moderne vertaling, dan moet je nog doen wat hij zegt ook! Niet de moderne vertaling brengt de schriftkritiek, maar de oneigenlijke omgang met de SV! Je wilt niet eens meer weten wat er staat.
  • Dan het geleuter over kerkelijkheid. Als dat geen oud papisme is, weet ik het niet meer. Roomser dan de paus, en niets minder. Ten eerste: zoals de naam al zegt: de SV is geen kerkelijke vertaling, maar een vertaling door de STAAT. Ten tweede: niet de eenheid van de kerk, niet de toestemming van de kerk, maar alleen de toegankelijkheid van het Woord telt! Waarom is Luther anders op de Wartburg aan zijn vertaling van de bijbel begonnen? Toch zeker niet om de eenheid van de kerk te bevorderen? In dat verband is het een schande dat ds. Vreugdenhil op last van de GG-synode uit de commissie HSV is gezet. Dat vloekte met een fundamenteel beginsel uit de Reformatie, het sola scriptura, waar men altijd zo de mond van vol heeft.
  • Conclusie: eigenlijk doet het er theologisch helemaal niet toe of de jeugd van tegenwoordig de SV nog begrijpt of niet. Volwassen of jong maakt in dit geval overigens niet gek veel uit. Natuurlijk is het triest dat men zelfs die verstaansproblemen negeert of afschuift op een desinteresse in een opleiding tot zevendiende-eeuwer. Heel triest. Maar wat op het spel staat, is een fundamentele bekering tot de beginselen van de Reformatie. Bekeert u, dus. Dat staat zo nog altijd in de Statenvertaling. Als die bekering er eenmaal is, komt dat begrip voor de verstaansproblemen vanzelf. Klinkt dat niet goed ouderwets?

Reacties

  1. Simon van der Linden24 december 2010 om 17:32

    Hoi Maarten!
    In mijn vakantietijd ben ik eens aan het uitzoeken waarmee jij in je vrije tijd bezighoudt : theologie dus :)!
    Als theoloog wil je graag een vertaling die zo nauwkeurig mogelijk de grondtekst volgt, ik meen dat de SV en HSV dat allebei goed doen, de NBV helaas niet echt.
    Ik vind het een leuk verhaal wat je schrijft en weet je wat er nu door me heen schoot? Zouden de 3 formulieren ook niet toe zijn aan een hernieuwde doordenking en zouden ze het niet juist verdienen om in hedendaags Nederlands omgezet te worden?
    Persoonlijk ben ik er nog niet uit welke richting in de theologie gevolgd zou moeten worden. Maar wil je een goede keuze kunnen maken, dan zou het toch van het grootste belang zijn dat je als modern mens een goede toegang hebt tot de gedachtengang en de uitgangspunten van de belijdenissen.
    Wat me namelijk ook verbaasde was dat ik erachter gekomen ben dat de gereformeerde traditie zich zou onderscheiden van de lutherse doordat ze een belijdende ipv een belijdeniskerk wil zijn. Ik leerde dat gereformeerden altijd weer contextgebonden (in tijd en ruimte) willen belijden wat het christelijk geloof hier en nu betekent. Maar hoe kan het dan dat de formulieren uit het begin van de 17e eeuw nu al haast 400 jaar gehandhaafd zijn? Hoe kan het dat ze niet telkens 'gereformeerd' zijn? Dat zijn vragen die me in het verlengde van jouw betoog, en laat ik eerlijk zijn ook al voor het lezen van jouw betoog bezighouden.
    Groet!
    Simon

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Beste Simon,
    Er zijn gelukkig al allerlei goede hertalingen van de belijdenisgeschriften uit de Reformatietijd. Formeel zijn lutheranen inderdaad strikter in hun binding aan de belijdenisgeschriften, strikter dan calvinisten, maar calvinisten blijken er wel veel strenger mee om te gaan dan lutheranen, dus het eindresultaat is ongeveer hetzelfde.
    Nieuwe belijdenissen kunnen ook wel, maar hebben wel moeite om zich te bewijzen, zoals de Belhar Belijdenis (http://www.woordendienst.nl/images/files/De%20belijdenis%20van%20Belhar_4194.doc) of de het Accra-belijdenis (http://www.warc.ch/documents/ACCRA_Pamphlet.pdf).

    BeantwoordenVerwijderen

Een reactie posten

Populaire posts